خاتم کاری از هنرهای ظریف آراستن اشیاء یه صورت چندضلعی و صنایع دستی ایرانی است که سابقه و ریشه کهن و اصیل در ایران دارد. اشکال طراحی شده در خاتم را با قرار دادن مثلث‌های ریز در کنار هم دیگر نقش‌بندی می‌کنند که هرچه این مثلث‌ها ریزتر باشند خاتم کاری شده مرغوب‌تر است.
تاریخچه خاتم کاری
نظریه‌های متفاوتی در رابطه با پیدایش خاتم‌کاری داده‌شده است، بعضی‌ها گفته‌اند قبل از صفویه در ایران به دنبال پیدایش زابطه بین ایران و چین در ایران راه یافته است و برخی دیگر گفته‌اند ابداع این هنر را از شیراز می‌دانند چرا که هنر خاتم کاری مربوط به منبر مسجد عتیق با قدمت بیش از 1000 سال در شیراز پیش از ظهور اسلام در ایران است.
از دیگر آثار خاتم کاری در ایران عبارتند از:
صندوق‌های مرقد امام موسی کاظم، امام جواد، امام حسن عسکری، امام هادی، درب‌های خاتم کاری شده بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، درب ورودی مدرسه چهار باغ اصفهان، درب امام زاده شاه رضا در قمشه، در خزانه بارگاه حضرت عبدالعضیم حسنی در شهر ری، تالار کاخ مرمر، تالار خاتم مجلس شورا، میز خاتم نیم گرد، میز اهدایی به ملکه الیزابت ، سالن خاتم مجلس شورای ملی تهران، درب ورودی مدرسه چهار باغ واقع در بازار هنر اصفهان، درب اتاق خواب مسجد جامع اصفهان، منبر چوبی در مسجد لونبان اصفهان، منبر منبت کاری شده در مسجد جامع عتیق شیراز و ...
موارد مورد استفاده خاتم کاری
خاتم کاری در گذشته، به علت هزینه زیاد آن بیشتر مورد توجه اشراف زاده‌ها برای تزئین خانه، پنجره، سقف و لوازم تزئینی آن‌ها از قبیل ظروف پذیرایی، جعبع جواهرات، خودکار، گلدان‌ها، جا دستمال کاغذی، ساعت، شطرنج، تخته نرد، قرار می‌گرفت.
اما امروزه شاهد استقبال اکثر افراد از این هنردست زیبا هستیم.
وسیله و مواد مورد نیاز ساخت خاتم
وسیله‌های مورد نیاز برای ساخت این هنر دست زیبا شامل گیره فلزی، چکش، گاز، انبر، متر فلزی، سوهان تیز بر روی چوبهای رنگی از جمله: چوب عناب، شاه چوب، آزاد، بقم، نارنج، شمشاد
فلز از جمله: مفتول‌های طلایی و نقره‌ای، مس، برنج، آلومینیوم
استخوان از جمله: استخوان‌های مصنوعی، عاج فیل و استخوان ساق پا و دست اسب یا شتر می‌باشد.
پس از ساخت خاتم به منظور محافظت آن در برابر گرما، رطوبت و سرما و براق شدن از روغن پلی استر استفاده می‌کنند.
رنگ‌های مورد استفاده در خاتم کاری
اکثر رنگ‌ها به صورت طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد و خاتم سازان فقط رنگ سبز را از طریق رنگ زنگاری تهیه و استفاده می‌کردند.
خصوصه‌های یک خاتم مرغوب و ارگانیک:
از جمله مواردی که در هنگام خرید یک خاتم مرغوب باید به آن توجه داشت و مورد بررسی قرار داد شامل موارد زیر می‌باشد:
- یکنواخت و یک رنگ بودن در تمام قسمت‌های خاتم.
- عدم تغییر شکل و رنگ در طول زمان.
- یکدست صاف و پر بودن تمام قسمت‌های خاتم.
- عدم مشخص بودن بتونه کاری‌های اولیه.
- قرینه بودن تمام اشکال خاتم کاری شده.
- ریز بودن اشکال خاتم کاری شده در تمام قسمت‌ها.
- رنگ کاری و روغن کاری زیبا.
- استفاده از چسب‌های مرغوب.
- استفاه از مواد اولیه مرغوب.
معرفی محصولات خاتم ایمان
فروشگاه بزرگ صنایع دستی ایمان با بیش از 15 سال سابقه در عرصه‌ی خاتم کاری تخته نرد، جعبه جواهرات خاتم، مس و خاتم در حال فعالیت می‌باشد. هدف اصلی این مجموعه جلب رضایت مشتریان می‌باشد. در اینجا به معرفی محصولات خاتم کاری شده فروشگاه بزرگ صنایع دستی ایمان می‌پردازیم.
تخته نرد‌ها بر روی چوبهای سفید توسط نقاشان ماهر خاتم کاری شده‌اند و در نهایت بر روی محصول از روغن پلی استر برای ماندگاری و جلوگیری از خط و خش استفاده کرده‌اند.
تخته نردهای خاتم کاری شده در انواع مختلف شامل تخته نرد خاتم گل و مرغ برجسته، تخته نردهای خاتم پرداز، خاتم ستونی تذهیب، خاتم ستونی نقاشی پرداز، خاتم دالبر صدف سفید نقاشی تذهیب، خاتم دالبر صدفی نقاشی تذهیب، خاتم دالبری صدف مشکی نقاشی تذهیب، خاتم ستونی تذهیب، خاتم دالبر صدفی بازی چوگان، خاتم دالبر صدفی نقاشی تذهیب، خاتم تلفیقی شیراز و اصفهان موجود می‌باشد.
تمامی محصولات مس و خاتم بر روی مس خاتم کاری شده است که شامل محصولات متنوعی شامل موارد زیر می‌باشد:
قندان مس و خاتم، سنبلدان مس و خاتم، شمعدان مس و خاتم، شکلات خوری مس و خاتم، بلونی خاتم این محصولات از جنس مس ساخته شده که روی آن بصورت حرفه‌ای نقاشی شده‌است.
جعبه‌های جواهرخاتم بر روی چوبهای سفید توسط نقاشان ماهر خاتم کاری شده‌اند و در نهایت بر روی محصول از روغن پلی استر برای ماندگاری و جلوگیری از خط و خش استفاده کرده‌اند. این محصول در 3 نوع مختلف در فروشگاه بزرگ صنایع دستی ایمان موجود می‌باشد.
